Praten over seksualiteit. Zo doe je dat!
- 14 maart 2024
- Nieuwsbericht
- V&VN Algemeen
Praten over seksualiteit... veel verpleegkundigen en verzorgenden vinden een reden om dat uit de weg te gaan. Geen tijd, geen klik met de cliënt, niet het juiste moment. Toch is zo’n gesprek onderdeel van je werk, vinden vier collega’s die vertellen over een casus die ze is bijgebleven. In deel 1 van deze serie: Hans-Erik Nobel (1968), verpleegkundig consulent hiv bij DC klinieken in Amsterdam en daarnaast zelfstandig consulent seksuele gezondheid NVVS.
De casus
Man (55) getrouwd, heeft kinderen en kleinkinderen en gaat naar de kerk. In het geheim heeft hij wisselende seksuele contacten met mannen. Omdat hij bang is een soa te hebben opgelopen, gaat hij naar de GGD voor een soa- en hiv-test. De uitslag: seropositief. Hij wordt naar het hiv-behandelcentrum verwezen, waar hij in eerste instantie alleen maar behandeld wil worden en het verder nergens over wil hebben.
Hans-Erik: “Deze man zat helemaal met zichzelf in de knoop: hij schaamde zich, had schuldgevoelens en voelde zich ‘vies’. In zo’n eerste gesprek neem ik de tijd om informatie te geven rondom hiv, ik vraag hem permissie om vragen rondom seksualiteit te stellen en zeg dat hij daar ook altijd zelf over mag beginnen. Alles om aan te geven: je kunt hier open praten over seks, zonder vooroordelen.
“Dat is niet vanzelfsprekend. Zelfs wij hiv-consulenten en -behandelaren vinden het niet makkelijk om over seksualiteit te praten, blijkt uit onderzoek. Terwijl mijn motto is: wees altijd nieuwsgierig. Heb een open houding en stel open vragen zonder vooroordelen.
“Het PLISSIT-model kan helpen om structuur aan te brengen in het gesprek in (in dat model zet je elke volgende stap indien nodig: ‘Mag ik vragen stellen over seksualiteit?’; gerichte informatie geven; gerichte suggesties geven; doorverwijzen naar intensieve therapie, red.). En ook belangrijk: je hoeft het niet allemaal zelf op te lossen. Je kunt altijd doorverwijzen naar een consulent seksuele gezondheid, psycholoog of een andere specialist.
“Het was belangrijk dat meneer zijn vrouw op de hoogte zou brengen: zij liep risico en moest ook worden getest. In heel wat sessies heb ik hem daarin begeleid en uiteindelijk heeft hij het haar verteld. Ze was geschokt, maar steunde hem. Het is nu een zoektocht met beiden naar hoe zij hun relatie willen vormgeven en hoe hij met zijn seksuele voorkeur om kan gaan.”
Bron: V&VN Magazine 1-2024 | Tekst: Jette Pellemans | Foto: Maartje ter Horst
Toolkit ‘Maak seksuele gezondheid bespreekbaar’
Het Kennisinstituut V&VN heeft samen met verpleegkundigen en verzorgenden de campagnetoolkit ‘Maak seksuele gezondheid bespreekbaar’ ontwikkeld.
De toolkit sluit aan op de richtlijn ‘Veranderende seksuele gezondheid’ en bevat praktische hulpmiddelen om met een zorgvrager een gesprek te voeren over seksualiteit, of verandering van de seksuele gezondheid. Denk aan zakkaartjes, een visueel overzicht van levensfasen en een gesprekskaart (met onder meer het PLISSIT-model).
Ook zijn er posters en vragenkaartjes die je helpen om hierover met je collega’s in gesprek te gaan en ervaringen uit te wisselen. Zo help je eventuele taboes rondom seksualiteit te doorbreken.
Meer weten? Klik hier.
Word lid en praat mee!
Samen met 105.000 leden maken we ons als beroepsvereniging sterk voor professionalisering van de beroepen verpleegkundige, verzorgende en verpleegkundig specialist. Leden horen, zien en helpen; dat is waar we als V&VN voor staan. Wil jij invloed hebben op hoe jouw beroep zich ontwikkelt? Word lid van V&VN.
