‘Minder papierwerk, maar toch meer werkdruk’

Van een handtekening bij elke wijziging in het zorgplan tot de 5-minutenregistratie. Wijkverpleegkundige Caroline Smeets trok in 2017 aan de bel over dit ‘onnodige’ papierwerk. Haar doel? Minder werkdruk en meer tijd voor de nodige zorg. Samen met V&VN zette ze de actie #meerzorgminderpapier op. Met succes, want de registratielast werd onder handen genomen. Nu - drie jaar later - trekt ze opnieuw aan de bel. “Het papierwerk is echt minder, maar de werkdruk baart me zorgen. Die was al hoog en wordt nu verergerd door de coronacrisis.”

“Ik verbaasde me destijds over het onnodige papierwerk, terwijl de werkdruk zo hoog was. Ik baalde van al die verplichte lijstjes en papiertjes die ik moest invullen. Ik had het gevoel dat ik door die administratie niet genoeg met cliënten bezig kon zijn”, blikt Caroline Smeets terug. Samen met V&VN zette ze de actie #meerzorgminderpapier op. “Op 22 november 2017 werd ik uitgenodigd voor een sterke bak koffie en een nog steviger gesprek met minister Hugo de Jonge en stakeholders om te gaan schrappen. Als eerst kaartte ik de verplichte handtekening aan bij elke wijziging van het zorgplan. Dit was mij een doorn in het oog. Het leek de minister een onmogelijkheid.” Toch kwam het op de schraplijst, net als onder andere de arbo-check, risicosignalering, zelfredzaamheidsmatrix en de 5-minutenregistratie.

Werkdruk verder gestegen

Het loste de problemen rondom de hoge werkdruk niet op. Smeets: “Het is heel fijn dat er is geluisterd, dat staat voorop. Het papierwerk is echt minder, maar de werkdruk baart me zorgen. Door het schrappen van administratie is er meer tijd vrijgekomen, maar de problemen op de arbeidsmarkt zijn ondertussen verder toegenomen. En aan de andere kant komen er door de vergrijzing steeds meer cliënten bij. De werkdruk is dus eigenlijk alleen maar verder gestegen en daar maak ik me zorgen over. Want hoelang houden we dit nog vol?”

Ook de coronacrisis zorgt voor meer werkdruk. “Ik ben sinds het voorjaar bezig aan een marathon. Het personeelstekort was al groot en is nu nog erger. Het is een surrealistische wereld, maar het levert ook wat op. De urgentie die covid met zich mee brengt, zorgt dat er veel wél mogelijk is. Financieringen voor bijvoorbeeld een ouderentablet of medicijndispenser zijn opeens sneller rond. Eerder leken organisaties, financiers en andere partijen alleen de struikelblokken te zien. Maar nu stappen we er met zijn allen gezamenlijk overheen. Ook de samenwerking tussen zorgorganisaties gaat makkelijk”, beschrijft Smeets. “Ik hoop toch dat we dit vast kunnen houden. Het personeelstekort gaat de komende jaren alleen nog maar verder oplopen. Door samen te werken kunnen we onze daadkracht vergroten.”

Meer schrappen en kritisch zijn

Wat moet er dan gebeuren? “Aan de ene kant moeten we kritisch kijken naar de registraties die we onszelf opleggen of die op worden gelegd. Maak het bespreekbaar en ga schrappen. Aan de andere kant moeten we onszelf ons afvragen of we overal probleemeigenaar van zijn en of alle zorg wel nodig is. Misschien zijn twee douchebeurten per week even effectief als drie en kunnen we cliënten zelf leren om wondzorg te doen”, geeft Smeets als voorbeeld. “En daarnaast houden we ons nog te veel bezig met randzaken. Zo is het zorgdossier nog niet volledig digitaal. Dat betekent dat de communicatie met de huisarts of het ziekenhuis veel extra tijd kost, omdat alles opnieuw getikt moet worden”, legt ze uit.

“Ook moeten zorgprocessen makkelijker worden gemaakt, zodat de administratie minder tijd kost en ik als wijkverpleegkundige weer kan doen waarvoor ik ben opgeleid. Ik heb niet voor de zorg gekozen omdat ik accountant of ambtenaar ben, maar omdat ik goede kwaliteit van zorg wil bieden en er voor de cliënten wil zijn. Het is tenslotte het mooiste vak van de wereld.”