Geef verzorgenden en verpleegkundigen hun vak terug

We willen allemaal dat in een welvarend en beschaafd land als Nederland de zorg van een hoog niveau is. En dat is die gelukkig ook. De zorg voor je moeder als die hulpbehoevend wordt. Zodat zij zo lang mogelijk in haar eigen huis in haar vertrouwde wijk kan blijven wonen. Maar ook de professionele én liefdevolle zorg als zij in een verpleeghuis terechtkomt. De zorg voor je kind als dat ziek wordt en naar het ziekenhuis moet. We mogen trots zijn op de kwaliteit van de zorg in ons land.

Dat onze zorg zo goed is, is voor een groot deel te danken aan de verpleegkundigen en verzorgenden die voor dit prachtige vak kiezen. Die stáán voor hun patiënten en cliënten. Zo betrokken dat het vaak ten koste gaat van hun eigen gezin en vrije tijd. De prijs voor werkdruk en personeelstekorten wordt door niemand anders dan door hen betaald.

De steeds grotere rol van de wijkverpleging

Nederland spint garen bij het werk van verpleegkundigen en verzorgenden. Neem de steeds grotere rol van de wijkverpleging in de zorg. Juist nu we met zijn alleen én steeds ouder worden én steeds langer zelfstandig blijven wonen én steeds meer behoefte hebben aan zorg, groeit de noodzaak de juiste zorg op de juiste plek te bieden. En dus ook de behoefte aan onafhankelijke professionals die die zorg kunnen bieden. Die zo dicht bij de cliënt staan dat ze als geen ander verbindingen kunnen leggen met andere instanties en hulpverleners. Of het nu gaat om fysieke aandoeningen, om wondzorg, of om preventie. Dat is niet alleen fijn als je zorg nodig hebt, het levert financieel en maatschappelijk veel op. Minder onnodige ziekenhuisopnames, een kleiner beroep op dure acute zorg en een samenleving waarin we ouderen zinvol en respectvol ondersteunen in hun eigen woonsituatie.

Maar de toewijding, betrokkenheid en inzet van verpleegkundigen en verzorgenden worden zwaar op de proef gesteld.

Het zijn autonome professionals, heel goed in staat om samen met andere zorgmedewerkers te bepalen wat voor zorg een patiënt of cliënt nodig heeft én die zorg ook te bieden. De HR-functionaris of de manager gaat namelijk echt niet mee als ze hun ronde doen in de wijk. Helaas worden ze in de praktijk - door collega’s, leidinggevenden en zorgverzekeraars – soms bejegend als te controleren medewerkers.

En zij niet alleen. Ook in het onderwijs, bij de politie en bij defensie, lopen de mensen die het echte werk doen tegen dezelfde muren van wantrouwen op. De barricades rennen verzorgenden en verpleegkundigen niet snel op. Omdat ze de mensen voor wie ze zorgen niet in de steek willen laten. Omdat hun werk letterlijk het verschil maakt tussen iemands leven en dood. Maar toch, het zit ze hoog. De onvrede is groot. En niet alleen over het salaris.

Onnodige administratie

De onvrede gaat ook over alle obstakels die hen verhinderen hun vak uit te oefenen zoals ze zouden willen. Obstakels zoals de oneigenlijke taken waar leidinggevenden hen mee opzadelen. Wifi codes regelen, voorraden aanvullen, recepties bemannen, schoonmaken – allemaal heel belangrijk, maar het is niet hun werk.

Obstakels als een doorgeslagen administratie, waarbij ze worden gedwongen per minuut bij te houden wat ze voor hun cliënt hebben gedaan. Keer op keer is de boodschap: vertrouwen is goed, controle is beter.

Vertrouw op ons

Onze leden geven keer op keer aan dat ze hun vak geweldig vinden, maar dat ze meer waardering willen, betere roosters en contracten en, ja, ook salaris. Maar vooral willen ze serieus worden genomen als de goed opgeleide professionals die ze zijn. Met een flinke vinger in de pap als het gaat om het beleid, de organisatie van hun werk en de kwaliteit van de zorg. Met voldoende mogelijkheden om hun kennis te vergroten. Het lijken me geen overspannen eisen. Want eigenlijk zeggen ze gewoon: Nederland, vertrouw ons. Laat ons ons werk doen. Geef ons ons vak terug.

Wat doet V&VN?

V&VN is een beroepsvereniging. Anders dan vakbonden zitten we niet aan tafel bij de CAO-gesprekken. Wij knokken dag in dag uit om verzorgenden en verpleegkundigen in positie te brengen. In de zorg, in de politiek en in de samenleving. Om de obstakels - van de gehate 5 minuten registratie tot ICT-systemen die het werk moeilijker in plaats van makkelijker maken - uit de weg te ruimen die hun beroepsbeoefening onnodig in de weg staan. Zodat zij hun vak professioneel, met trots en passie, op het hoogste niveau kunnen uitoefenen. In het belang van uw zorg. Dus als je het mij vraagt: het is elke dag 2 oktober. Het wordt tijd dat verpleegkundigen en verzorgenden gaan merken dat het beter wordt. En snel ook.

Sonja Kersten
Directeur V&VN

Een verkorte versie van dit verhaal is vanochtend gepubliceerd in de Volkskrant.

Dit nieuwsartikel is per december 2019 overgeplaatst van de oude website van V&VN naar de vernieuwde website. Eerder geplaatste reacties komen hiermee te vervallen. Wil je reageren op dit artikel? Praat verder op social media.