11 tips om slaapkamerperikelen bespreekbaar te maken

Veranderd seksueel functionerenErectieproblemen als gevolg van medicatie, een relatie die onder druk staat doordat het ziektebeeld intimiteit in de weg staat of ongewenst gedrag dat voortkomt uit seksuele frustratie. Of je nu werkzaam bent in een verpleeghuis, de wijk of in het ziekenhuis; in alle sectoren kunnen patiënten te maken krijgen met veranderd seksueel functioneren. 51 procent van de verpleegkundigen en verzorgenden ervaart (soms) knelpunten om dit onderwerp bespreekbaar te maken*. Hoe ga je het gesprek aan? Deze tips geven verpleegkundigen en verzorgenden.

1. “Gewoon doen. Stel je voor dat je zelf in zo’n positie komt en niemand durft er met je over te praten… Dat kan een hoop frustratie opleveren.”
2. “Sta ervoor open dat dat de behoefte van een mens niet verandert wanneer die ouder wordt of ziek is.”
3. “Kijk wie je voor je hebt. Met de één kun je beter met een grapje een gesprek openen en met de ander ga je wat serieuzer in gesprek. Doe eens een rollenspel tijdens een werkoverleg of klinische les.”
4. “Begin een gesprek met een feit: ‘Uit onderzoek is gebleken dat na zo’n operatie… Hoe ervaart u dat?’”
5. “Wees oprecht en eerlijk en laat oma (opvattingen, meningen, aannames) thuis.”
6. “Zorg dat iedereen zich veilig genoeg voelt om moeilijke onderwerpen te bespreken.”
7. “Seks is iets normaals. Het hoort bijna bij de dagelijkse behoeften, naast eten, slapen en naar het toilet gaan. Het is alleen maar gek om te bespreken omdat we het níet bespreken. Als wij er niet over beginnen, schamen patiënten zich om erover te beginnen. Neem het mee in je voorlichting en opper zelf de vraag. De reacties vallen altijd ontzettend mee.”
8. “Het is belangrijk om kennis te hebben over dit onderwerp, maar weet ook dat je mag zeggen: ‘Ik weet dit niet, ik ga het voor u navragen.' De patiënt vindt het vaak heel fijn om erover te praten.”
9. “Laat merken dat je tijd hebt, creëer rust en privacy. Voer de anamnese bijvoorbeeld in een aparte kamer uit, waardoor de privacy gegarandeerd is.”
10. “Ik heb veel aan de tools van ‘Waardigheid en trots’ over intimiteit en seksualiteit.”
11. “Je hoeft geen gesprek aan te gaan als je je niet veilig voelt. Vraag een collega of hij of zij er een keer aandacht aan kan schenken.”

Om verpleegkundigen en verzorgenden te helpen bij het signaleren en bespreekbaar maken van veranderd seksueel functioneren en om ze handvatten te geven voor het interveniëren werkt V&VN aan een richtlijn over dit onderwerp. De richtlijn wordt naar verwachting in september 2020 opgeleverd.

* Dit blijkt uit de ledenpeiling van V&VN over intimiteit onder meer dan 1500 verpleegkundigen en verzorgenden, maart 2019.

Vanaf begin 2020 kun je reageren op berichten via het nieuwe verenigingsplatform van V&VN. Wil je nu al een reactie kwijt? Praat mee op social media.